Bà là nhà văn người Hàn Quốc.
Bà đã giành được Giải quốc tế Man Booker cho tiểu thuyết năm 2016 có tựa The Vegetarian. Năm 2024, bà được trao Giải Nobel Văn học, trở thành phụ nữ Á châu đầu tiên nhận giải này.
- Tung Pham
- 17/02/2025
- 00:20′
Căn hộ cô thuê hoàn toàn chìm trong bóng tối.
Nó nằm ở tầng trệt của một khu chung cư; lý do căn phòng tối như vậy là bởi phòng khách hướng ra phía bóng cây phủ dày đặc. Cô thuê căn hộ này vì cô thích ngắm nhìn phần gốc của những hàng cây cao vững chãi; khi ấy cô vẫn chưa suy tính đến việc nó sẽ luôn khiến căn phòng tối om, kể cả vào ban ngày.
Quay về lúc hai mẹ con cô vẫn còn ở với nhau, họ luôn bật các bóng đèn huỳnh quang cả ngày dài vì chúng được cho là gần giống với ánh sáng tự nhiên nhất, nhưng giờ đây cô không còn cảm giác mình cần phải dùng tới chúng nữa. Cô dành phần lớn thời gian trong căn phòng khách đã bị phủ đen bởi bóng của những cái cây, và không thể nào biết được thời tiết ngoài trời ra sao. Cô hiếm khi bước chân vào phòng ngủ, nơi có một chiếc giường đôi, tủ quần áo và tivi mà hai mẹ con đã từng dùng chung. Cả căn phòng nhỏ cùng với một chiếc bàn học và giá sách làm từ gỗ tự nhiên mà cô đặt làm riêng cho thằng bé cũng chịu chung số phận. Căn phòng đó là điểm sáng hiếm hoi duy nhất trong căn hộ của cô, nơi bóng cây không ngả tới, nhưng nó chỉ được mở ra vào những ngày con trai cô tới ở.
Ngay sau đám tang của mẹ – khi cô vẫn ở cùng con trai mình và chưa đánh mất giọng nói – cô lựa quần áo để mặc trong khoảng thời gian một năm chịu tang, và treo chúng lên cái giá quần áo rộng 60 xăng. Một chiếc sơ mi vải cotton màu đen cho mùa xuân và thu, cùng với một chiếc áo kiểu ngắn tay màu đen. Quần thì có một chiếc quần tây và quần bò màu đen. Dành cho mùa đông, cô chuẩn bị một chiếc áo len cổ lọ và một chiếc áo choàng len màu đen. Cuối cùng là một chiếc khăn choàng cổ đan len dày dặn và một đôi găng tay đen xám.
“Thế này là đủ. Mình sẽ không cần mua thêm gì nữa,” cô đứng trước giá quần áo và tự lẩm bẩm với bản thân, còn con trai cô, từ nãy giờ đã ngồi trên giường im lặng dõi theo mẹ, bỗng lên tiếng hỏi: “Tại sao mẹ phải mặc toàn đồ đen trong suốt một năm vậy?”
Cô điềm tĩnh trả lời: “Có lẽ là để mẹ trông không vui vẻ quá, mẹ đoán vậy.”
“Mẹ không được phép vui vẻ hay sao?”
“Mẹ cảm thấy tệ vì điều đó.”
“Vì bà ngoại ư? Nhưng bà đâu có muốn mẹ phải buồn sầu mãi đâu!”
Chỉ khi đó, cô mới quay lại nhìn thằng bé và mỉm cười.
Cô có một lối sống đơn giản.
Cô luôn đem những bộ quần áo màu đen của mình đi giặt ngay khi vừa thay ra, mua sắm đủ những món cần thiết tại hàng tạp hóa kế bên, nấu vừa đủ ăn, và nhanh chóng dọn rửa mọi thứ khi đã dùng bữa xong. Ban ngày, khi không vướng bận làm những việc kể trên, cô hầu như chỉ ngồi trên chiếc sofa trong phòng khách, hướng ánh mắt về phía cành lá xanh mướt vươn cao trên những thân cây cổ thụ vững chãi. Căn phòng trở tối trong khi ngoài trời vẫn còn hửng sáng. Vào lúc ngày dần tàn, khi những đường nét của cây cối hòa làm một với bóng đêm, cô mở cửa chính và đi ra ngoài. Cô rời khỏi chung cư khi mặt trời đang lặn, bước chân qua vạch kẻ đi bộ khi đèn xanh sắp chuyển và cứ thế đi tiếp.
Cô đi như vậy cốt để bản thân mệt nhoài tới mức không thể cất bước nổi nữa. Cô đi mãi cho tới khi không cảm nhận được sự tĩnh mịch của ngôi nhà mà đáng lẽ giờ này cô phải quay về, cho tới khi cô không còn chút sức lực để nhìn mọi thứ trong căn phòng lúc này đã được phủ lên một bức màn đen thẳm: hàng cây, hai bên rèm, chiếc sofa, và những hộp Lego. Cô cứ đi cho đến khi kiệt cùng sức lực, cô sẽ có thể nằm lên ghế sofa mà cứ thế ngủ một mạch, không cần phải rửa mặt hay đắp chiếc chăn bông lên người. Cô cứ đi, để dẫu có mơ thấy ác mộng giữa đêm, sức nặng gây ra bởi cơn mệt mỏi cũng khiến đôi mắt cô nhắm chặt, cô sẽ không lăn lộn trên chiếc sofa và cứ thế thức cho tới sáng, rồi không tài nào ngủ lại được nữa. Cô cứ đi, trong những thời khắc chuyển giao từ đêm sang ngày rực rỡ như vậy, để tâm trí dai dẳng của cô ngừng hồi tưởng và đan kết lại các mảnh vỡ của kỷ niệm.
Vào mỗi buổi học tiếng Hy Lạp thứ Năm hàng tuần, cô sẽ chuẩn bị đồ đạc sớm hơn một chút. Khi xuống tại điểm dừng xe buýt cách học viện một vài trạm, cô sẽ gắng chịu hơi nóng phả từ lớp nhựa đường và đi bộ tiếp. Kể cả khi đã vào bên trong tòa nhà, cả người cô vẫn ướt nhẹp thêm một lúc nữa.
Một lần, cô vừa mới đi lên tầng một thì bắt gặp người giáo viên tiếng Hy Lạp phía trước. Cô dừng ngay lại theo bản năng, và tạm ngưng hơi thở của mình để không phát ra bất cứ tiếng động nào. Như đã linh cảm có ai đó đằng sau, người giáo viên ngoảnh đầu lại và mỉm cười với cô. Đó là một nụ cười pha lẫn vẻ thân mật, ngại ngùng và cam chịu, đủ để thấy rõ rằng anh đã định chào cô nhưng rồi lại thôi. Và giờ nụ cười đó phai nhạt đi, thế chỗ bởi một biểu cảm nghiêm nghị hơn, như thể anh đang muốn xin lỗi một cách trang trọng vì lối biểu cảm có phần suồng sã khi nãy.
Sau hôm đó, mỗi khi bất chợt gặp người giáo viên ở cầu thang hoặc trên hành lang, anh ta không còn cười với cô nữa, mà thay vào đó khẽ liếc nhìn cô thay cho lời chào hỏi. Cho tới lúc cả hai đi vào căn phòng học không có một ai, một người vào từ cửa sau, người còn lại vào bằng cửa chính, họ cùng bước với nhịp điệu tương đồng. Họ nghiêng cơ thể về phía trước cùng một góc, cùng vắt chéo cặp một bên vai. Cả hai đều bình thản nhận ra sự có mặt của người còn lại trong căn phòng.
Khuôn mặt anh luôn trưng ra một nét biểu cảm đặc biệt khi gặp người lạ. Ánh mắt anh khiêm tốn như thể xin phép sự chấp thuận từ đối phương; đôi khi ngoài vẻ kính cẩn đó ra còn có một điều gì khác, một nỗi buồn khó tả, mong manh, ám ảnh trong ánh nhìn của anh.
Còn ba mươi phút trước khi lớp học bắt đầu, và họ là những người duy nhất trong phòng học lúc này. Sau khi đã chọn chỗ ngồi, cô lần lượt lấy giáo trình và bút vở trong cặp mình ra, rồi trong một thoáng lơ đãng, cô ngẩng đầu lên và vô tình bắt gặp ánh nhìn của người giáo viên. Anh ta đứng dậy khỏi ghế cạnh bục giảng, và tiến tới chiếc bàn cách cô ngồi không xa. Kéo chiếc ghế và để hở một khoảng trống, anh ngồi xuống, mặt đối mặt với lối nhìn lên bảng. Anh giơ hai tay lên và khẽ đan chúng vào trong thinh không; hành động đó chỉ kéo dài trong phút chốc, thế nhưng cô đã nghĩ là anh muốn bắt tay cô. Anh cứ giữ nguyên tư thế đó và bất động. Như thể đang suy tính về việc có nên mở lời với cô hay không, và sẽ cho cô biết vào thời điểm thích hợp. Không lâu sau đó, có tiếng bước chân ngoài hành lang, anh đứng dậy và quay về bàn giáo viên cạnh bục giảng.
Có những khoảnh khắc họ nhìn nhau mà không cất tiếng nói dù chỉ là một từ. Trong lúc chờ đợi buổi học bắt đầu, sau khi buổi học đã bắt đầu. Trên hành lang trong giờ giải lao hay phía trước văn phòng. Dần dà, khuôn mặt của anh trở nên quen thuộc với cô. Những đường nét, biểu cảm mờ nhạt khi trước, vóc dáng người và những tư thế cô vốn chưa từng để ý tới giờ đây lại trở nên nổi bật. Nhưng cô không gán chút ý nghĩa nào cho chúng cả, vì cô chưa bao giờ nghĩ đến những thay đổi trong ngôn từ.
Đó là một buổi tối tháng Bảy nóng như đổ lửa.
Ở hai bên chiếc bảng đen, hai cái quạt đang chạy vù vù mức gió mạnh nhất. Tất cả cửa sổ trong phòng cũng được mở toang.
“Thế giới này vừa đẹp đẽ mà cũng chóng tàn, phải vậy không?,” người giáo viên nói.
“Nhưng thay vì một thế giới như vậy, Plato lại muốn một thế giới vừa đẹp đẽ vừa vĩnh cửu.”
Chàng sinh viên sau đại học, người từ trước tới giờ luôn nhiệt tình hăng hái quá mức trong mỗi buổi học, đã gật đầu lia lịa suốt hai mươi phút qua. Người đàn ông ngồi sau cột nhà, sau khi không ngừng lau mồ hôi trên cổ bằng chiếc khăn mùi soa, đã gục đầu xuống bàn mà ngủ, như thể đầu hàng trước cơn kiệt quệ thể chất. Chỉ còn cô và cậu sinh viên khoa triết còn nghe giảng. Khi làn gió mát từ cánh quạt đang quay vòng thôi tới chỗ anh ta, chàng trai trẻ ngay lập tức phẩy chiếc quạt dài làm từ giấy hanji (một loại giấy truyền thống của Hàn Quốc) để xua tan cái nóng.
“Cộng hòa là một văn bản có tính chuyển động. Nó thu hút người đọc thông qua tiến trình đầy năng lượng chỉ riêng trong lý luận của mình. Đôi lúc trong quá trình triển khai một lập luận, trước những đoạn văn hạn hẹp và tiềm tàng…để nói một cách siêu hình thì, mỗi lần ông bước tới rìa vách bám, Plato lại mượn giọng Socrates để hỏi người đọc, “Bạn vẫn đang dõi theo tôi đấy chứ?” Giống như một người thủ lĩnh ngạo mạn của đoàn leo núi ngoái lại kiểm tra tình hình những thành viên còn lại. Ông biết đó là một cuộc độc thoại nguy hiểm, mà trên thực tế, ông đang trả lời chính câu hỏi của mình, giống như bản thân những độc giả chúng ta”.
Ẩn sau cặp mắt kính xanh lục, anh bình thản nhìn thẳng vào đôi mắt sáng của cô. Có lẽ phần vì cả lớp đều mất tập trung trong buổi học ngày hôm nay, bởi anh đã dành ra gần mười phút chỉ để giải thích bối cảnh của văn bản, chứ chưa đả động chút gì đến phần ngữ pháp của nó.
“Những người mà, dù có niềm tin vào những thứ đẹp đẽ, lại không tin vào chính bản thân cái đẹp, Plato cho rằng những người như vậy đang trong một trạng thái mơ màng, và tin chắc rằng người ta có thể bị thuyết phục đấy là sự thật thông qua lý lẽ. Trong thế giới của ông, mọi thứ đều đảo lộn như thế. Nói cách khác, ông cho rằng bản thân là một người tỉnh táo. Ông là người mà, thay vì tin vào những thứ đẹp đẽ trong thực tại, lại chọn đi tin vào một vẻ đẹp tuyệt đối mà không thể tồn tại trong thực tế.”
Đi qua phía trước cửa văn phòng học viện với chiếc túi quắp chéo qua vai sau khi giờ học kết thúc, cô thấy anh đang trò chuyện với viên quản lý thời vụ để kiểu tóc bob ngắn. Người phụ nữ trẻ đang mê mải nói về những đặc tính trên chiếc điện thoại thông minh mới của cô. Anh ngả người về phía trước và dí sát mặt vào chiếc điện thoại, như thể đôi kính của anh sắp sửa chạm vào nó. Thế đứng khiến người anh trông nhỏ con hơn thực tế. Cô gái với tông giọng cao vót không ngừng liến thoắng.
“Nhìn này, đây là một cái webcam đang phát hình ảnh thời gian thực của lũ cánh cụt ở Nam Cực đấy. Tôi nghĩ mình sẽ chết cóng khi nhiệt độ xuống thấp tới mức không chịu nổi. Hmm, hình như ở đấy cũng đang là buổi đêm thì phải. Này, anh có thấy bọn nó không? Lũ cánh cụt ngủ hết rồi…Gì, cái này á? Phần màu tím đen ấy hả? Tôi bảo rồi mà, đó là đại dương. Chỗ trắng trắng kia là băng đấy. Toàn bộ chỗ đó là sông băng. Ồ, tuyết vừa mới rơi này. Anh có thấy không? Mấy cái chấm phát sáng ở đây ấy…thấy chưa?”
Bước ra khỏi cánh cửa chính tòa học viện dần khuất bóng, cô nhìn thấy anh sinh viên sau đại học đứng dựa bức tường đen đang trò chuyện điện thoại. Trên tay vẫn cầm điếu thuốc chưa châm, anh trả lời phía bên kia đầu dây bằng giọng nói thì thào như đang nghiến chặt hàm răng, mà không nhận ra cô đang đi ngang qua: “Con đã bảo rồi, con sẽ không yêu cầu bố phải giúp cái gì cả, bố chỉ cần đừng ngáng đường con là được. Đó là khoản tiền con cần để đi du học. Khoản tiền mà con đã phải làm lụng kham khổ bao lâu mới tiết kiệm đủ, nó cũng là lý do mà đến tuổi này rồi con vẫn chưa có nổi cái bằng Thạc sĩ. Dù con có đưa một đồng cho bố hay không, bố cũng mãi chẳng thoát nổi cảnh khốn cùng đâu, có đúng không hả bố? Cứ mãi mãi như thế, hết khốn cùng này tới khốn cùng kia.”
Khi lớp tiếng Hy Lạp kết thúc, cô thả bước trên những con phố mịt mù đen tối như vẫn hay làm. Dòng xe cộ qua lại cứ phóng vun vút, không màng tới một ai như mọi khi. Những người lái xe máy mang theo đồ ăn nhẹ đêm khuya trong những hộp kim loại màu đỏ thay phiên xuất hiện rồi lại biến mất khỏi dòng xe trên đường, mặc các làn đường hay cột đèn tín hiệu giao thông. Những tên bợm nhậu say khướt, cả già lẫn trẻ, những người nhân viên mệt mỏi cuối ngày trong bộ đồ âu hoặc áo sơ mi ngắn tay, những người phụ nữ đứng tuổi nhìn chằm chằm trong vô định trước cửa lối vào các nhà hàng không một bóng khách. Cô lần lượt bỏ qua họ và tiếp tục chuyến bộ hành của mình.
Cô đi tới nút giao luôn tấp nập xe cộ giữa hai đường tám làn và bốn làn. Nhìn phía xa, những tòa nhà cao tầng nối đuôi nhau trồi dậy, những tấm biển quảng cáo điện tử khổng lồ hắt ra ánh sáng rực rỡ cả một khoảng trời. Vẫn như thường lệ, cô dừng bước trước vạch kẻ bộ qua đường và nhìn vào những tấm màn hình đó. Toàn là những gương mặt rộng lớn hơn cả một đời người, cử động đôi môi ngoại cỡ và nói mà không phát ra âm thanh. Những màn hình tin tức khổng lồ được phóng đại trôi vụt qua trong khoảnh khắc: xác người trên những chiếc cáng, đám đông, một phi cơ phát cháy, những người phụ nữ đang khóc thương.
Trước cả khi cô nhận ra, đèn đường đã chuyển xanh. Bước qua lớp nhựa đường vẫn còn pha phả hơi nóng từ ban ngày, cô đi sang con phố đối diện. Những bảng biển đèn LED vẫn tiếp tục câm lặng truyền đi dòng hình ảnh và ký tự to lớn của chúng. Một chiếc xe ô tô nom nhỏ con khẽ phóng xuyên qua một hoang mạc rộng lớn, một nữ diễn viên trong chiếc đầm xẻ ngực đang cười mà không phát ra tiếng, thoắt ẩn thoắt hiện như bóng ma trên con phố tối thẳm.
Đi tới con sông lớn cắt ngang thành phố, khuôn mặt bụi bặm của cô lấm tấm mồ hôi. Cô dọc theo lối đi bộ trên con đường ven sông, họa như kéo dài tới vô tận. Những ánh đèn phản chiếu trên mặt sông đen tuyền chuyển động lên xuống theo dòng chảy của nước. Bắp chân cô co thắt lại, còn lòng bàn chân tiếp xúc với đôi dép xăng đan đế mỏng thì chỉ chực chờ bùng cháy. Ngọn gió ẩm trên mặt sông đen chậm rãi phả hơi lạnh vào người cô.
Cô không hề hay rằng, tràn ngập trong bầu thinh không mà cô hít thở hàng đêm từ mùa xuân năm ngoái, là những cơ thể phát sáng vô tận, mà đã vô tình xâm nhập hệ hô hấp của cô và vẫn còn đang nhấp nháy trong đó. Cô không hề biết về những nguyên tố hóa học làm phát sáng một cách yếu ớt những kẽ hở giữa các tế bào trong người cô, đang vô hình tràn vào rồi lại rút lui. Hợp chất Xenon và Xêsi-137. I-ốt phóng xạ-131, vốn có chu kỳ bán rã ngắn và sẽ sớm phân hủy. Cô không có chút nhận thức gì về những giọt máu đỏ ứ đọng đang tỏa đi khắp huyết quản. Cô cũng không biết về hai lá phổi đen, cơ bắp và nội tạng của mình, rồi cả con tim nóng bỏng đang mãnh liệt co bóp để bơm máu.
Cô đi xuống đường hầm và tiếp tục chuyến bộ hành. Rảo bước qua những cửa hàng đã hạ kín tấm rèm cửa, qua những cửa hàng chỉ vừa mới tắt đèn điện. Cô lướt qua hai kẻ say xỉn, đang trong một cuộc đánh lộn vô vọng phía bên ngoài nhà vệ sinh công cộng. Sau khi đi đến cuối đường hầm dài như ống tiêu hóa trong cơ thể, cô lại được trả về với đường phố đen tối. Cô thành công vượt qua một ngã tư nguy hiểm, những đèn giao thông của nó không hoạt động, duy chỉ có đèn tín hiệu màu cam nhấp nháy liên tục. Cô rảo bước trên một con đường tựa như một bãi tàn tích, tuyệt không bóng người, có hàng chục chiếc ô tô chen chúc trong bãi đậu xe công cộng được phủ lên một lớp màn đen tối. Cô lại đi qua khu trung tâm thành phố ảm đạm một lần nữa. Qua những quán bar xập xệ ồn ĩ. Qua những tên say xỉn loạng choạng bước ra giữa đường, liều mạng bắt taxi. Cô lướt qua những ánh mắt suồng sã, trơ trẽn nhìn thẳng vào cô, và những con ngươi bất định trong từng cặp mắt dửng dưng.
Khi đêm dần buông, cô phát hiện rằng mình đã tới cửa vào một rạp chiếu bóng lạ lẫm. Đèn trong các quầy đều đã tắt; và các suất vé chiếu bộ phim cuối trong ngày cũng đã bán hết. Cô mơ hồ đến gần lớp vách ngăn làm từ acrylic trong suốt của quầy bán vé. Cô ghé môi tới gần tám cái lỗ đen trên đó rồi lùi lại. Như thể một thế lực khủng khiếp có thể phóng ra từ những cái lỗ gọn gàng, ngăn nắp đó và buộc giọng nói của cô phải rời khỏi môi và cổ họng.
Xe buýt dừng trước cửa rạp phim mang một vẻ tối tăm và bẩn thỉu. Cô đứng giữa những lon bia bị giẫm nhàu nát, túi ni lông, bãi khạc nhổ của tên nào đó, vụn bỏng ngô rơi vãi khắp nơi. Cô đã hoàn thành chuyến bách bộ của mình. Cô trông thấy một chiếc xe buýt đang tới, có vẻ như là chuyến cuối cùng trong đêm nay. Nó không chạy thẳng tới nhà cô, nhưng sẽ đưa cô về khu vực gần nhà.
Khoảnh khắc bước lên xe, cô giật mình bởi hơi lạnh đột ngột từ máy điều hòa phả ra mạnh mẽ. Trong xe, dưới ánh đèn mù mờ, khoảng chục hành khách ngồi không phát ra tiếng động. Đó là sự im lặng phủ đầy mệt mỏi, cảm giác thua cuộc, và điều gì đó giống như thái độ thù ghét trở nên bào mòn theo thời gian.
Cô đi dọc lối đi trên xe tới một hàng ghế đôi chưa có ai ngồi. Một bộ phim truyền hình đêm muộn đang chiếu trên màn hình tivi không phát ra tiếng được lắp phía sau ghế của bác tài. Hai người đàn ông và phụ nữ đang cãi cọ nhau trong câm lặng, rồi họ dừng lại và trao nhau một nụ hôn mãnh liệt, hai người ôm chầm lấy nhau trong một lúc lâu. Màn hình tivi bị cân màu sai, trên nó có một vệt dài màu xanh.
Cô không dõi theo màn hình tivi. Cơn mệt mỏi tồi tệ bủa lấy khắp người cô, thế nhưng, cơn buồn ngủ lại trốn tránh khỏi cô, cho dù cô đã cố chợp mắt. Luồng gió thổi mạnh từ điều hòa khiến cô nổi da gà khắp bàn tay và phía sau cổ. Cô ngoái đầu ra cửa sổ. Chiếc xe buýt đang cắt ngang qua các con phố tràn ngập ánh đèn. Bánh xốp nướng và các lát bánh ngọt đủ màu sắc được trưng bày trong tủ lạnh với lớp kính trong suốt tại các tiệm cà phê chiếu đèn rực rỡ. Một chiếc vòng cổ đính kim cương giả lấp lánh trong hộp trưng bày của một tiệm đồ trang sức đã đóng cửa. Trên một tấm áp phích quảng cáo khổng lồ phủ kín một mặt tòa nhà, một khuôn mặt nam diễn viên quen thuộc đang cười, làm nổi bật những nếp nhăn nhỏ xung quanh mắt anh ta. Có một người phụ nữ mặc váy ngắn và đi đôi bốt da trái mùa giơ bàn tay đang nắm chặt chiếc điện thoại để vẫy taxi. Trên bậc thềm phía trước một tiệm bunsik (tiệm bán các món ăn vặt Hàn Quốc làm từ bột mì) đã đóng cửa, một người đàn ông có mái tóc hoa râm đang nằm co quắp trên đôi ba tờ báo.
Cô nhớ lại chiếc kính vạn hoa mình làm hồi tiểu học. Cô nối ba miếng gương hình tứ giác mà cô đã cắt tại một tiệm gương vào với nhau, để tạo thành một lăng kính hình tam giác, rồi cắt những tờ giấy màu thành mảnh nhỏ và nhét chúng vào trong. Cô lập tức bị mê hoặc bởi thế giới kỳ ảo bên trong chỉ hé lộ mỗi khi cô nhìn vào một đầu của chiếc kính và lắc nó lên.
Sau khi đánh mất từ ngữ, có những lúc mà thế giới đó trực trỗi dậy trước mắt cô, đè lên bất cứ cảnh vật gì đang hiện hữu lúc đó. Mỗi khi cô kiệt quệ sức lực, giống như giờ đây, một chiếc xe buýt đưa cô đi qua khu rừng đen thẳm của những con phố đêm. Khi đi lên bậc thềm tối hẹp của tòa nhà học viện. Khi dọc theo hành lang dài ngoằng ngoẵng dẫn tới lớp học. Khi thả ánh nhìn vào tia nắng chiều tà, tĩnh mịch cùng với cây cối, lá, họa tiết của ánh đèn vàng giữa chúng. Khi dạo bước dưới những biển quảng cáo đèn neon và các bóng đèn màu nhấp nháy chói lòa như thể muốn vỡ tung.
Từ khi cô đánh mất từ ngữ, những cảnh sắc như vậy phân thành từng mảnh rời rạc, tách biệt và xa rời – giống những vụn giấy màu bên trong chiếc kính vạn hoa, thay đổi một cách thầm lặng và lặp lại để tạo ra những họa tiết mới.
Con trai cô sáu tuổi khi đó.
Vào một hôm sáng Chủ nhật thảnh thơi, sau một cuộc trò chuyện phiếm, cô gợi ý với con trai mình rằng họ hãy nghĩ ra những cái tên dành riêng cho mình dựa trên những đặc điểm của thiên nhiên mà họ giống nhất. Con trai cô hưởng ứng, thằng bé đặt tên mình là “Mùa Xuân Tỏa Sáng” (Sparkling Forest), và đồng thời cũng đặt tên cho cô luôn. Cậu nhóc rất quả quyết với lựa chọn này, như thể cô với nó là một cặp trời sinh.
“Nỗi Sầu Muộn Của Bông Tuyết Rơi Dày Đặc” (Thickly Falling Snow’s Sorrow).
“Cái gì cơ?”
“Đó là tên con đặt cho mẹ đó”.
Không biết phải trả lời như nào, cô nhìn chăm chú vào cặp mắt sáng bừng của thằng bé.
Những mảnh của ký ức dịch chuyển và tạo thành các hình thù. Không có ngữ cảnh cụ thể, cũng như góc nhìn hay ý nghĩa. Chúng phân tán; một cách ngẫu hứng, rồi bằng một cách quyết đoán, chúng chập vào làm một. Tựa như vô vàn cánh bướm chung nhịp vẫy. Tựa như những vũ công vô cảm che khuất đi khuôn mặt của họ.
Con đường vành đai phía ngoài thành phố Gwangju, nơi cô đã dành trọn vẹn tuổi thơ của mình, hiện lên theo cách đó.
GIống như mùa hè năm cô lên chín. Vào một buổi chiều trong kỳ nghỉ lễ toàn quốc khi cô băng qua một con đường gần nhà, theo sau một chú chó màu trắng đã làm bạn với cô suốt gần năm năm. Từ đâu, một chiếc xe lao tới, vượt quá giới hạn tốc độ và tông trúng chú chó, hệt như một tia sét đánh, rồi rồ ga bỏ chạy. Phần thân dưới của chú đã bị cán phẳng, như tờ giấy dính vào lớp nhựa đường còn âm ấm vừa mới được trải vài ngày trước đó. Chỉ còn mỗi đôi chân trước, phần ngực và đầu của nó là nguyên vẹn, chú chó kêu lên, cái mõm chực trào bọt mép. Cô tức tốc chạy tới và gắng gượng ôm chú chó vào lòng. Nó lấy hết sức bình sinh còn lại và cắn vào vai, vào ngực cô. Cô thậm chí còn không thể hét lên. Cô dùng hai tay để chặn mồm chú chó lại. Khi nó cắn vào cổ tay cô lần thứ hai, cô đã ngất lịm đi, và lúc người lớn kịp tới thì chú chó đã chết.
Những đồng lúa ngập nước tỏa ra ánh sáng khắp mọi hướng, theo tới mọi nơi mà ánh mắt của cô chạm vào, đều hiện lên theo cách đó.
Đó là một mùa xuân năm cô hai mươi tuổi, một ngày tưởng chừng dài như vô tận khi người ta chuyển thi thể người cha đã qua đời của cô từ căn phòng gác đêm, nơi ông đã làm việc tại khu mộ của gia đình ở khu ngoại ô Gwangju. Như thể cả thế giới gói tròn lại trong một cái bể cá, những cánh đồng lúa óng ánh trải dài theo tầm nhìn của mắt, ngập tràn dưới làn nước trong xanh rực rỡ.
Giấc mơ kỳ lạ, mà cô mơ thấy môi mình sưng tấy lên và có màu đỏ đen, hiện lên theo cách đó.
Trong giấc mơ cứ liên tiếp quay trở lại đó, cô mơ thấy máu và mủ tuôn ra từ chỗ một vết phồng rộp bị vỡ. Cô nhìn chiếc răng cửa của mình run rẩy nơi chân răng, như thể đang muốn lung lay mà rụng ra, và khi nhổ nước bọt, cô thấy nó hòa lẫn với đầy máu trong miệng. Cô trông thấy một bàn tay, không biết của ai, mau chóng bịt miệng cô lại với bông y tế tiệt trùng cứng như những hòn đá cuội. Hành động đó diễn ra một cách quyết đoán, như thể muốn chặn lại dòng màu đang chảy và tiếng thét.
Sau khi xuống xe buýt, cô tiếp tục đi bộ.
Cô đi không ngừng nghỉ chừng quãng năm, sáu bến dừng xe buýt, được một lúc thì rẽ vào con phố một chiều, vương vãi khắp những mảng bê tông vỡ vụn đã từng góp tạo thành vỉa hè.
Vì gió điều hòa trên xe buýt khi nãy quá lạnh, đêm nóng nực cũng trở nên dễ chịu hơn chút với cô.
Gạt sang bên những đám cỏ mọc rải rác giữa các rãnh bê tông, cô cất từng bước chân.
Mồ hôi lấm tấm trên bàn chân trần của cô, giữa những quai da màu đen của đôi xăng đan mà cô mang.
Không đưa ra phán xét.
Không để lộ cảm xúc.
Mọi thứ thành hình từ những mảnh vỡ, rời đi cũng là mảnh vỡ. Tan biến.
Câu từ lại rời xa thân thể thêm một chút nữa.
Những xúc cảm đã bão hòa chúng,
tựa những lớp bóng dày đặc,
tựa mùi hôi thối và cơn buồn nôn,
tựa thứ gì ác ý, phai nhòa dần.
Tựa những viên gạch, chìm lâu dưới nước, không còn độ kết dính.
Tựa phần da thịt của người, thối rữa tự khi nào không hay.
Cơ thể nhớp nháp của cô giờ đang phản chiếu trong tấm gương treo trên bồn rửa mặt, sau khi cứ liên tục đầm đìa rồi lại khô ráo nguyên một ngày dài. Cô đặt chân vào bồn tắm đổ nước ấm đầy một nửa. Cuộn tròn cả cơ thể toàn bụi bẩn theo tư thế thoải mái nhất. Cô trôi vào giấc ngủ từ khi nào không biết, chỉ khi dòng nước gần như lạnh cóng, cô mới giật mình và bừng tỉnh.
Cô khẽ chạm môi lên mí mắt đang say giấc của con trai. Cô nằm xuống cạnh thằng bé và chợp mắt. Nếu cô mở mắt, dường như những gì cô thấy sẽ là màn tuyết rơi dày đặc, nên cô lại càng nhắm chặt hơn. Chỉ cần mắt cô không mở, những viễn cảnh ấy sẽ không bao giờ xuất hiện. Không phải là những tinh thể lục giác to lớn lấp lánh, hay những bông tuyết êm tựa lông vũ. Không phải là đại dương sâu thẳm sẫm tím, hay dòng sông băng mang dáng dấp một đỉnh núi tuyết.
Không có từ ngữ và màu sắc đối với cô cho tới khi đêm đã tàn. Mọi thứ chìm sâu dưới lớp tuyết trắng dày đặc. Một bông tuyết giống như thời gian, thời gian đứt gãy khi nó đóng băng lại, không ngừng ngự trị cơ thể cô. Đứa trẻ bên cạnh cô giờ không còn đó. Nằm bất động trên mép giường lạnh lẽo của con trai, cô ao ước cơn mộng hóa thành hiện thực, hết lần này tới lần khác, để được đặt môi hôn lên đôi mi mắt ấm áp của con trai cô.
* Tranh minh hoạ: Nguyên Hoa